Τι διαβάζουμε στα λεξικά:
βίωμα το: βαθιά και άμεση εμπειρία που αποκτά κάποιος ζώντας κάτι προσωπικά: Προσωπικά / ατομικά / συλλογικά βιώματα. Θετικά / αρνητικά / τραυματικά βιώματα. Βιώματα της παιδικής / της εφηβικής ηλικίας.
βιώνω: αποκτώ εμπειρία για κάτι ζώντας το προσωπικά, ζω κάτι: βιώνωμια κατάσταση / ένα γεγονός. Πώς βιώνουν οι νέοι τη διαδικασία ένταξής τους στην κοινωνία; Εμπειρίες / γεγονότα που βιώθηκαν τραυματικά. [αρχ. βι(ῶ) -ώνω «περνώ τη ζωή μου»]
βιώνω: αποκτώ εμπειρία για κάτι ζώντας το προσωπικά, ζω κάτι: βιώνωμια κατάσταση / ένα γεγονός. Πώς βιώνουν οι νέοι τη διαδικασία ένταξής τους στην κοινωνία; Εμπειρίες / γεγονότα που βιώθηκαν τραυματικά. [αρχ. βι(ῶ) -ώνω «περνώ τη ζωή μου»]
εμπειρία η: 1. η γνώση που προέρχεται από την πρακτική ενασχόληση με κάτι, από την άσκηση έργου ή από την αντιμετώπιση καταστάσεων και προβλημάτων, σε αντιδιαστολή προς τη γνώση από θεωρητική σπουδή, από μελέτη: Οι εμπειρίες της ζωής. 2. (φιλοσ.) η γνώση που στηρίζεται στην άμεση αντίληψη των πραγμάτων, την οποία προσφέρουν οι αισθήσεις μας, σε αντιδιαστολή προς τη γνώση που στηρίζεται στη νόηση, στο διαλογισμό.
συγκινώ -ούμαι συγκινημένος: προξενώ ψυχική, συναισθηματική ένταση, ταραχή: Με συγκίνησε το δώρο / η πράξη / το ενδιαφέρον / η προσφορά του. Τα λόγια του με έχουν συγκινήσει. Το έργο κατάφερε να συγκινήσει το κοινό. Συγκινήθηκα κι έκλαψα. || κινώ, προκαλώ το ενδιαφέρον: H πρότασή του δε με συγκίνησε. [αρχ. συγκινῶ «κινώ μαζί, εξάπτω»]
Συνάντηση (encounter). Η διευκόλυνση της ουσιώδους μάθησης στηρίζεται σε ορισμένες ποιότητες που αφορούν σε στάσεις και συμπεριφορές που δημιουργούνται στη διαπροσωπική σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ του μαθητή και του διευκολυντή – δασκάλου. Η σχέση αυτή είναι η συνάντηση.
Εννοιολόγηση (conceptualisation): επινόηση μιας ιδέας ή νοητική εξήγηση ή διαμόρφωσή της.
Βιωματική διδασκαλία και μάθηση
Βίωμα: προσωπική εμπειρία που συγκινεί.
Η εμπειρία, ως έννοια, περιλαμβάνει τα πάντα. Περιλαμβάνει την ολότητα μιας κατάστασης, αλλά και την υποκειμενική εμπειρία του ατόμου που εμπλέκεται σε αυτήν.
Η συνάντηση με τον κόσμο που μας περιβάλλει σημαίνει συγκίνηση, βίωμα, βιωματική εμπειρία. Ο τρόπος της συνάντησης αυτής μπορεί να είναι διαισθητικός-εμπειρικός, αλλά μπορεί να είναι και συστηματικός-επιστημονικός. (Η συνάντηση με γλώσσα λογοτεχνική)
Βιωματική γνώση: η γνώση (οι αλλαγές γενικότερα) που παρέχει (προκαλεί) ένα βίωμα.
Βιωματική διδασκαλία
Συμβαίνει όταν και μόνον όταν οι μαθητές βγαίνουν από την τάξη, κινούνται στο χώρο, αγγίζουν, βλέπουν, ακούν, και μυρίζουν;
Όχι! Έτσι κινητοποιείται ευκολότερα το ενδιαφέρον τους, αλλά δεν εξασφαλίζεται η βιωματικότητα.
Συμβαίνει μόνον εκτός της σχολικής τάξης;
Όχι! Μπορεί να συμβεί και μέσα στην τάξη, αρκεί να εφαρμοσθεί κατάλληλη μεθοδολογία.
Στη βιωματική διδασκαλία σημασία δίνεται στην επίλυση προβλημάτων, στις εμπειρίες της πραγματικής ζωής μας, στην καθημερινότητά μας.
Σημασία της ανατροφοδότησης στη μαθησιακή διαδικασία. Αναστοχασμός. Μεταγνώση.
Η εμπειρία καταλήγει σε μια ορισμένη εννοιολόγηση / γενίκευση = βιωματική γνώση. Για να το κάνει αυτό ο μαθητής χρειάζεται να βρει τις κατάλληλες λέξεις για να εκφράσει στους άλλους αυτό που βίωσε. Πώς όμως ο μαθητής θα μπορέσει να το εκφράσει με λόγια (με τη βοήθεια των άλλων);
Βιωματική μάθηση
Εκείνο που προϋποτίθεται -και χαρακτηρίζει συνολικά το φαινόμενο της βιωματικής μάθησης- είναι η περιέργεια, η ανάγκη και η επιθυμία, που δημιουργούν το κίνητρο και το ενδιαφέρον για το προς μάθηση αντικείμενο, την κινητοποίηση και τη δράση τελικά.
Βιωματική είναι η μάθηση όταν ικανοποιεί τις εξής τουλάχιστον προϋποθέσεις:
- Οι υποκειμενικές εμπειρίες του μαθητή -περιλαμβανομένων των γνωστικών, συναισθηματικών και κοινωνικών πτυχών των εμπειριών του- συνδέονται μεταξύ τους με συνεχείς διαδικασίες, προς τα μπροστά (σχεδιασμού) και προς τα πίσω (αναστοχασμού).
- Ο μαθητής πρέπει να είναι ενεργά παρών και να έχει συνείδηση των αλληλεπιδράσεων του στην κατάσταση.
- Η βιωματική μάθηση είναι υποκειμενική, αλλά ταυτόχρονα καλά καθορισμένη, έντονη και πολύπλοκη. Οι μέθοδοι που επιλέγονται πρέπει φροντίζουν και να εξασφαλίζουν την υποκειμενικότητα των συμμετεχόντων.
- Οι εκπαιδευτικοί εμψυχωτές χρησιμοποιούν τις υποκειμενικές εμπειρίες των μαθητών ως βάση για μάθηση.
- Οι μαθητές μαθαίνουν με το να κάνουν τον εαυτό τους ορατό σε καθένα από τους συμμαθητές τους και με το να είναι έτοιμοι για την αποδοχή νέων προοπτικών.
Παράδειγμα βιωματικής μάθησης
Αλήθεια; Πώς μάθατε ποδήλατο;
Αναμενόμενες ακαδημαϊκές επιδόσεις του μαθητή, αποτέλεσμα της βιωματικής μάθησης
- Καλλιέργεια της δημιουργικής σκέψης – Ικανότητα επίλυσης προβλημάτων
- Απόκτηση κριτικής σκέψης
- Μύηση στην επιστημονική σκέψη (γνώσεις και δεξιότητες διεξαγωγής έρευνας, ειδικότερα)
- Αισθητική εκτίμηση και αξιολόγηση
- Δεξιότητες διαχείρισης ποσοτικών δεδομένων
- Δεξιότητες επικοινωνίας (και γραφής, ειδικότερα)
- Απόκτηση βασικών στοιχείων Γενικής Παιδείας
- Δυνατότητα επίτευξης δηλωμένων στόχων
Πώς επιτυγχάνεται συνήθως αυτές οι ακαδημαϊκές επιδόσεις;
Με κατάλληλες τεχνικές που χρησιμοποιούνται από τους εκπαιδευτικούς, όπως:
- εκπαιδευτικές εκδρομές
- εμπειρίες – (στοιχείο περιπέτειας/πρόσκοποι, αναρρίχηση σε ένα βουνό, κατασκήνωση στο δάσος, κατέβασμα ενός ρυακιού, …)
- παρατήρηση πεδίου
- παιχνίδια
- παιχνίδια ρόλων
- κατασκευές
- δημοσκοπικές έρευνες /ερωτηματολόγια
- προσομοιώσεις
- μακέτες
- οπτικοποιήσεις
Περισσότερα:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου